Feliks Rożyński (1859–1929)

Był wspaniałym organizatorem, uosobieniem energii, skrupulatności w działaniu i bezwzględnej obowiązkowości i odpowiedzialności. Kierował jako szkółkarz i plenipotent wielkim majątkiem tak, że wszystko, w tej skrajnie ubogiej i zapomnianej okolicy, zaczęło działać jak w zegarku. W czasie pracy w Podzamczu był też przez kilka lat skutecznym plenipotentem ogromnych dóbr na Wołyniu i Polesiu.

Rożyński wyselekcjonował około 60 własnych odmian drzew i krzewów ozdobnych, z których najbardziej znane to Fraxinus pennsylvanica 'Crispa' i Robinia pseudoacacia 'Rozynskiana'.

Był członkiem honorowym Towarzystw Ogrodniczych – warszawskiego i wołyńskiego. Po I wojnie światowej nie wrócił do Podzamcza. Pracował wtedy w różnych instytucjach leśnych, na koniec w wielkopolskim nadleśnictwie we Włoszakowicach.

Został pochowany na cmentarzu parafialnym we Włoszakowicach; w pobliskim lesie, w miejscu nagłej śmierci, uczczony pamiątkowym obeliskiem, który pozostaje pod opieką Nadleśnictwa.

Szkółki w Podzamczu

Od 1885 do 1915 r. szkółkami w Podzamczu i ich filiami w najbliższej okolicy zarządzał żelazną, ale i światłą ręką Feliks Rożyński, leśnik z Wielkopolski. Podstawą rozwoju była wyjątkowo tania siła robocza i ogromny rosyjski rynek, pozbawiony praktycznie szkółek. Od 1907 r. Szkółki Podzameckie nosiły zaszczytny tytuł „Dostawcy Dworu Jego Cesarskiej Mości”. Co ciekawe, wysyłka roślin, obejmująca ziemie aż po Sachalin i Kamczatkę, odbywała się w wiklinowych koszach, wypełnionych ziemią leśną, z właściwymi grzybami mykoryzowymi.

Feliks Rożyński z małych szkółek drzew leśnych, przez zaledwie 4 lata (do 1889 r.) uczynił duże handlowe szkółki drzew ozdobnych. Przez następne 25 lat miały one sprzedać ponad 230 milionów roślin. Od 1896 r. oferowano tam także drzewa owocowe. Na 548 stelefonizowanych kwaterach szkółki sięgnęły powierzchni 135 ha i wartości miliona rubli srebrem. Rocznie sprzedawano nawet 20 mln sztuk roślin, a roczny zapas gotowy do ekspedycji wynosił 50 mln. Cenniki szkółek drukowano w dwu wersjach językowych. Były to duże, ilustrowane drzeworytami książki, o nakładzie powyżej 10 000 egzemplarzy.



W Podzamczu Rożyński (a potem jego następca – Stefan Tokarz) wyselekcjonowali ponad 60 odmian drzew i krzewów ozdobnych. W okresie międzywojennym znaczenie szkółek, odciętych od rosyjskiego rynku, zmalało. Zabrakło też Rozyńskiego, choć wśród następców byli znani ogrodnicy, m.in. Stefan Tokarz i Konstanty Krynicki.

Włodzimierz Seneta (1923–2003)

Za okupacji odebrał solidne, praktyczne wykształcenie ogrodnicze, potem przez całe życie pozostawał związany z warszawską Szkołą Główną Gospodarstwa Wiejskiego – z jej Wydziałem Ogrodniczym, gdzie był przez lata uwielbianym przez studentów profesorem. Jako samotnik, weredyk i skrajny indywidualista, z trudem mieszczący się biurokratycznych ramach, nigdy nie zrobił jednak habilitacji i pozostał docentem.

Wyjątkowo pracowity, obdarzony szczególnym darem klarownego i treściwego pisania o drzewach, ich fotografowania i przedstawiania w postaci naukowo wiernego i artystycznie doskonałego rysunku, pozostawił po sobie setki prac. Można je znaleźć zwłaszcza w jego ulubionym „Roczniku Dendrologicznym”, organie sekcji dendrologicznej Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego, której był przez dziesiątki lat – jednym z filarów. Jego autorstwa są też niedoścignione w dokładności i sumienności opracowania podręczniki – studencka „Dendrologia” (która od 1960 r. miała dziesięć wydań i liczne dodruki) oraz „Drzewa i krzewy iglaste” i trzy tomy nieukończonych niestety „Drzew i krzewów liściastych”.

W 1956 r. został pierwszym z Polski członkiem elitarnego International Dendrology Society.

Pochowany na cmentarzu komunalnym w Dąbrowie Górniczej. Uczczony dwiema tablicami pamiątkowymi – na kampusie SGGW na warszawskim Ursynowie (w dawnym budynku wydziału) oraz na ścianie domu, w którym mieszkał, przy al. Waszyngtona 45/51 w Warszawie.